Kriptovalyuta dünyasına ilk addımlarınız
Kriptovalyuta dünyasına yeni girirsinizsə, bəzən bu proses bir az çaşdırıcı ola bilər. Bu bölmədə kriptovalyuta dünyasına necə başlayacağınız barədə addım-addım təlimat veriləcək.
1. Kriptovalyuta cüzdan seçimi
Kriptovalyuta ilə işə başlamazdan əvvəl, kriptovalyutanızı saxlamaq üçün cüzdan seçməlisiniz. Cüzdan — kriptovalyutanızı saxlamaq və idarə etmək üçün proqram və ya cihazdır.
Cüzdan növləri:
Aparat cüzdanı (Hardware wallet)
Xüsusi cihazlarda saxlanılan kriptovalyuta cüzdanı. Maksimum təhlükəsizlik təklif edir, çünki internet şəbəkəsinə daimi qoşulma tələb etmir.
Nümunələr: Ledger Nano S, Trezor
Kimin üçündür: Ciddi məbləğdə kriptovalyuta saxlayanlar üçün
Masaüstü cüzdanı (Desktop wallet)
Kompüterinizə quraşdırdığınız proqram təminatı. İstifadəsi rahatdır, lakin kompüter viruslarından qorunmalıdır.
Nümunələr: Exodus, Electrum
Kimin üçündür: Tez-tez kriptovalyuta istifadə edən şəxslər üçün
Mobil cüzdan (Mobile wallet)
Smartfonunuzda quraşdırılan tətbiq. Hər yerdə əlçatan olması və istifadəsinin rahatlığı ilə seçilir.
Nümunələr: Trust Wallet, Coinomi
Kimin üçündür: Gündəlik istifadə üçün və gün ərzində kriptovalyuta ilə əməliyyat aparanlar üçün
Web cüzdan (Web wallet)
Veb-sayt vasitəsilə istifadə olunan onlayn cüzdanlar. İstifadəsi daha rahatdır, lakin təhlükəsizlik baxımından daha az etibarlıdır.
Nümunələr: MetaMask, MyEtherWallet
Kimin üçündür: Mütəmadi olaraq müxtəlif cihazlardan kriptovalyuta əməliyyatları aparan şəxslər üçün
Vacib məsləhət: Cüzdanınızın bərpa frazasını (recovery phrase) və ya özəl açarını (private key) təhlükəsiz bir yerdə saxlayın. Bu məlumatları itirdiyiniz halda, kriptovalyutanıza çıxışınızı birdəfəlik itirə bilərsiniz!
2. Kriptovalyuta birjasında qeydiyyat
Kriptovalyuta almaq və satmaq üçün etibarlı bir birjada hesab açmalısınız.
-
Etibarlı birja seçin
Yaxşı nüfuzu olan, istifadəçi dostu və təhlükəsizlik tədbirləri yüksək olan birja seçin.
-
Qeydiyyatdan keçin
E-poçt ünvanınızı, şifrənizi və digər məlumatları daxil edərək qeydiyyatdan keçin.
-
KYC prosesini tamamlayın
Kimlik doğrulaması (KYC - Know Your Customer) prosesini keçin. Adətən şəxsiyyət vəsiqəsi, pasport və ya sürücülük vəsiqəsi tələb olunur.
-
İkifaktorlu autentifikasiyanı aktivləşdirin
Hesabınızın təhlükəsizliyini artırmaq üçün 2FA metodunu aktivləşdirin.
Populyar kriptovalyuta birjaları: Binance, Coinbase, Kraken, OKX, KuCoin
3. İlk kriptovalyuta alışınız
Hesabınızı yaratdıqdan sonra, ilk kriptovalyutanızı almaq üçün aşağıdakı addımları izləyin:
Hesabınıza pul vəsaiti köçürün
Bank köçürməsi, kredit/debit kartı və ya digər ödəniş metodları ilə hesabınıza pul köçürün. Qeyd edək ki, bəzi ölkələrdə kriptovalyuta almaq üçün müxtəlif məhdudiyyətlər ola bilər.
Kriptovalyuta seçin
Başlanğıc üçün daha stabil və tanınmış kriptovalyutaları seçmək məsləhət görülür: Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Binance Coin (BNB) və ya Ripple (XRP).
Alış əmri verin
Bazar qiyməti (market order) ilə dərhal alış və ya limit əmri (limit order) - müəyyən qiymətə çatdıqda avtomatik alış əmri verə bilərsiniz.
Kriptovalyutanızı şəxsi cüzdana köçürün
Təhlükəsizlik üçün kriptovalyutanızı birja daxilindəki cüzdandan şəxsi cüzdanınıza köçürün. Həmişə əvvəlcə kiçik test məbləğlə köçürmə edin.
Vacib xəbərdarlıq: Kriptovalyuta bazarı yüksək volatilliyə malikdir. Yalnız itirməyə hazır olduğunuz məbləği sərmayə edin və investisiya qərarları almaq üçün hərtərəfli araşdırma apardığınızdan əmin olun.
4. Kriptovalyuta ilə nə edə bilərsiniz?
Kriptovalyutanızı aldıqdan sonra bir neçə seçiminiz var:
-
HODL (saxlamaq)
Uzunmüddətli investisiya strategiyası - "saxla və gözlə" prinsipi ilə kriptovalyutanı saxlayıb, dəyərin artmasını gözləmək.
-
Ticarət (Trading)
Qiymətin qısamüddətli dəyişikliklərindən faydalanmaq üçün kriptovalyutanı alıb-satmaq.
-
Staking (paydaşlıq)
Bəzi kriptovalyutalar (məsələn, Ethereum, Cardano) staking - mükafat qazanmaq üçün kriptovalyutanı şəbəkədə "bloklamaq" imkanı verir.
-
Ödəniş vasitəsi kimi istifadə
Getdikcə daha çox onlayn və fiziki mağazalar kriptovalyuta ilə ödənişləri qəbul edir.
5. Özünü təhsil və davamlı öyrənmə
Kriptovalyuta dünyası daim dəyişir və inkişaf edir. Bu sahədə uğur qazanmaq üçün daim öyrənməyə və yenilikləri izləməyə davam edin.
- Kriptovalyuta və blokçeyn haqqında etibarlı kitablar və məqalələr oxuyun
- Etibarlı kriptovalyuta xəbərləri və təhlillərini izləyin
- Kriptovalyuta icmalarına qoşulun və təcrübələrinizi bölüşün
- Kiçik məbləğlərlə təcrübə edin, böyük risklər götürməyin
Təhlükəsizlik həmişə ön planda olmalıdır
Kriptovalyuta ilə işləməyə başladıqdan sonra, vəsaitlərinizi və şəxsi məlumatlarınızı qorumaq üçün təhlükəsizlik tədbirlərini öyrənin.
Təhlükəsizlik məsləhətləri